جهان در چه سالی از کرونا ایمن می‌شود؟

اکونومیست پیش‌بینی کرده است که بیشتر کشورهای با درآمد متوسط نیز تا اواخر سال ۲۰۲۲ نمی‌توانند چنین کاری انجام دهند. تنها استثنای این مسئله روسیه است (به لطف تولید واکسن ساخت داخل اسپونتیک وی). چین و هند نیز واکسن‌های تولید داخلی خود را دارند، اما به دلیل جمعیت زیاد، تاثیری در تسریع واکسیناسیون آن‌ها ندارد.

نمودار ۱ نشان می‌دهد که بر اساس این تحلیل، هر کشور تا چه زمانی می‌تواند شهروندان خود را به‌طورکامل واکسینه کند. همان‌طور که در این شکل مشاهده می‌شود برای کشورهای فقیر، ممکن است اعمال واکسیناسیون همگانی (به میزانی که زندگی به حالت طبیعی خود بازگردد) تا سال ۲۰۲۳ امکان پذیر نباشد. به گفته این مجله واکسیناسیون در ایران نیز همچون دیگر کشورهای با درآمد متوسط تا اواخر سال ۲۰۲۲ ادامه خواهد داشت. البته با توجه به اینکه اطلاعات این گزارش در روهای ابتدایی زمستان سال جاری گردآوری شده است، برآوردهای آن درباره ایران دقیق نیست. تولید و خریداری واکسن و آغاز واکسیناسیون در روز ۲۱ بهمن ماه امسال، معادلات و پیش بینی‌ها درباره زمان واکسیناسیون در ایران را تغییر داد. بر این اساس می‌توان گفت که احتمالا واکسیناسیون در ایران در هفته‌های ابتدایی سال ۲۰۲۲ به پایان خواهد رسید.

 کشورهای مختلف در چه زمانی تمامی شهروندان خود را واکسینه می‌کنند

توضیح: برای کشورهای فقیر، ممکن است اعمال واکسیناسیون همگانی (به میزانی که زندگی به حالت طبیعی خود بازگردد) تا سال ۲۰۲۳ امکان پذیر نباشد.

دلایل مختلفی برای این امر وجود دارد. اول آنکه واکسن کووید۱۹ به میزان محدودی تولید می‌شود. به همین دلیل است که بسیاری از کشورها از سال گذشته قصد داشتند با شرکت‌های دارویی معامله کنند تا حتی قبل از اینکه ایمنی و تاثیر واکسن‌ها در آزمایش‌ها تشخیص داده شوند، آن‌ها را خریداری کنند. از ۱۲,۵ میلیارد دزی که تولیدکنندگان اصلی واکسن برای تولید در سال ۲۰۲۱ قول داده‌اند، ۶.۴ میلیارد آن قبلاً پیش‌خرید شده است. عمده‌ی این پیش‌خریدها توسط کشورهای ثروتمندی صورت گرفته است که بیش از مقدار لازم برای واکسینه کردن جمعیت خود، واکسن تهیه کرده‌اند. بیشتر کشورهای فقیر باید به کوواکس (یک طرح تقسیم واکسن با همکاری سازمان بهداشت جهانی) اتکا کنند. کوواکس فقط به میزان ۲۰٪ از جمعیت هر کشور به آن‌ها وعده می‌دهد و همین میزان نیز ممکن است به سرعت وارد کشورها نشود؛ زیرا کشورهای ثروتمند اشتراک‌گذاری واکسن در کوواکس را تا زمانی که به این نتیجه نرسند که به اندازه‌ی کافی برای خودشان واکسن دارند به تعویق می‌اندازند.

کشورهایی که زودتر واکسن می‌زنند مسلماً کمتر دچار نرخ بستری در بیمارستان و مرگ‌ومیر می‌شوند. از طرف دیگر واکسیناسیون سریع‌تر مزایای اقتصادی نیز خواهد داشت. پیش‌بینی می‌شود که واکسیناسیون سریع در کشورهای ثروتمند به رشد اقتصادی آن‌ها در نیمه‌ی دوم سال ۲۰۲۱ کمک می‌کند. اما سازمان بهداشت جهانی هشدار داده است که به تعویق انداختن طولانی دسترسی به واکسن در کشورهای فقیر، زنجیره‌ی تجارت و تأمین جهانی را همچنان تضعیف‌شده نگه می‌دارد و لذا میزان بهبود در شرایط اقتصادی را کاهش می‌دهد.

درخواست و تقاضا برای تهیه‌ی واکسن باعث می‌شود تا برخی از کشورها در برابر کشورهای تولیدکننده‌ی واکسن انعطاف‌پذیری‌های جدید از خود نشان دهند. به ویژه اینکه روسیه و چین، پیش از این نیز بحثی تحت عنوان «دیپلماسی واکسن» به وجود آورده‌اند و تهیه‌ی واکسن برای کشورهای فقیر را به عنوان راهی برای افزایش نفوذ جهانی خود درنظر گرفته‌اند.